Nowe inwestycje w ciągu kwartału planuje 19,6% firm, rezygnację z już rozpoczętych 11%, wynika z ankiety przeprowadzonej przez Narodowy Bank Polski (NBP) w grudniu ub.r.
„W firmach utrzymuje się bardzo niskie zainteresowanie rozpoczęciem nowych inwestycji w ciągu kwartału: taki zamiar deklaruje 19,6% firm wobec średniej wieloletniej równej 21,9%. Co więcej, od pięciu kwartałów zwiększa się skala rezygnacji z już rozpoczętych przedsięwzięć. Obecnie taki zamiar zgłasza 11% inwestorów, a odsetek ten był wyższy jedynie w okresie globalnego kryzysu finansowego oraz kryzysu pandemicznego. W efekcie można oczekiwać spadku inwestycji w najbliższym kwartale (negatywne saldo planowanych w kwartale zmian r/r skali nakładów). Nieco bardziej optymistyczne są natomiast plany inwestycyjne przedsiębiorstw na najbliższy rok” – czytamy w raporcie „Szybki Monitoring NBP – analiza sytuacji sektora przedsiębiorstw”.
Postępujący od kilku kwartałów spadek optymizmu inwestycyjnego jest widoczny w większości analizowanych przekrojów, podkreślono.
„Wyjątek stanowi w tym zakresie grupa największych podmiotów, na co wskazuje stabilny wzrost ważonych wskaźników aktywności inwestycyjnej (salda planowanych w najbliższym roku zmian wielkości nakładów oraz wskaźnika nowych inwestycji). Dalszego, stabilnego wzrostu nakładów inwestycyjnych można się spodziewać w grupie przedsiębiorstw usługowych oraz firm wytwarzających dobra energetyczne, gdzie udział inwestorów planujących rozpoczęcie nowych inwestycji pozostaje wysoki i więcej firm planujące zwiększenie nakładów niż ich ograniczenie. Wzrosnąć – choć w mniejszej niż obecnie skali – mogą także inwestycje przedsiębiorstw sektora publicznego” – czytamy dalej.
Z kolei wśród przedsiębiorstw przemysłowych, podmiotów prywatnych – szczególnie krajowych – oraz producentów dóbr zaopatrzeniowych i konsumpcyjnych (głównie trwałego użytku) przewidywane jest istotne osłabienia aktywności inwestycyjnej. W tych grupach bowiem udział firm planujących ograniczenie nakładów – zarówno w ciągu kwartału, jak i roku – jest wyższy niż przedsiębiorstw zapowiadających ich zwiększenie, dodał bank centralny.
„W świetle wyników rocznej ankiety NBP (AR NBP) obniżył się również optymizm w wieloletnich planach rozwojowych. Przedsiębiorstwa przewidują, że w perspektywie 2-3 lat osłabnie tempo ich rozwoju, ponadto oceniają, że zjawisko to będzie miało też szerszy zasięg i obejmie całą branżę, w której funkcjonują. Bardzo wyraźnie wzrósł udział firm liczących się wręcz z regresem rozwoju firmy (do 27,3% w 2022 r. z 7,3% w 2021 r. i 5,3% średnio w latach 2013-2019)” – napisano też w raporcie.
Jednocześnie przedsiębiorstwa są silnie zróżnicowane pod względem oczekiwanego tempa rozwoju: liderami w tym zakresie mogą być przedsiębiorstwa duże, zagraniczne, uczestniczące w globalnych łańcuchach wartości, skoncentrowane na rynkach zagranicznych i powiązane z firmami zagranicznymi.
„Kryzys energetyczny, wywołany agresją Rosji na Ukrainę i szybki wzrost cen surowców i materiałów zdeterminowały kierunki rozwoju przedsiębiorstw. Najważniejszym celem w średniookresowych planach firm jest poprawa bezpieczeństwa energetycznego i podniesienie efektywności energetycznej (90% firm uwzględnia ten kierunek w planach rozwojowych, z czego dla 46% firm jest to bardzo ważny cel rozwoju) oraz zmniejszenie jednostkowych kosztów produkcji (odpowiednio 87% i 45% firm). Przedsiębiorstwa zamierzają również skupiać się na poszukiwaniu nowych rynków zbytu, co wynika z obaw o kształtowanie się przyszłego popytu, natomiast mniej istotne dla firm jest rozwijanie nowych produktów” – czytamy dalej.
Przedsiębiorstwa sygnalizują nasilenie się barier dla inwestycji. Udział firm informujących o ich występowaniu zdecydowanie wzrósł (do 34% w 2022 r. z 14% w 2021 r.), przy czym bariery te mają głównie charakter pozafinansowy. Spośród nich najważniejszym ograniczeniem dla aktywności inwestycyjnej był wzrost kosztów inwestycji (średnia ocena 2,9 pkt proc. w skali 0-6) i obawy o spadek popytu oraz siłę nabywczą konsumentów (średnia ocena 2,8 pkt proc.). Czynniki te wskazywane były jako główne bariery niezależnie od rodzaju prowadzonej przez firmę działalności, wielkości zatrudnienia czy docelowych rynków zbytu, wymienił NBP.
„Kolejną grupę ograniczeń dla inwestycji, choć już o mniejszym znaczeniu, stanowiły problemy związane z finansowaniem rozwoju. Są to przede wszystkim rosnące koszty finansowania zewnętrznego (dla 25% firm jest to poważne ograniczenie dla inwestycji) oraz brak środków na rozwój, wynikający czy to z konieczności większego ich zaangażowania w finansowanie działalności operacyjnej (np. na poprawę bezpieczeństwa dostaw i budowę zapasów 21% wskazań), czy z przerw w dopływie finansowania unijnego (13,5% wskazań)” – napisano też w raporcie.
W znacznej liczbie przypadków rozwój firm hamują też trudności z planowaniem długoterminowym (12% podmiotów), w tym spowodowane m.in. spadkiem liczby długoterminowych kontraktów, czy odpływem stałych klientów. Natomiast mniej inwestorów (8%) wskazywało na ograniczenia dla inwestycji wynikające z dostępności kredytów bankowych.
Ostatnie badanie SM odbyło się w grudniu 2022 r. W badaniu SM wzięło udział 2 439 podmiotów wybranych z terenu całego kraju. Były to przedsiębiorstwa z sektora niefinansowego reprezentujące wszystkie sekcje PKD poza rolnictwem, leśnictwem i rybołówstwem, oba sektory własności, przedsiębiorstwa z sektora MSP oraz duże jednostki.
Źródło: ISBnews
Artykuł Nowe inwestycje planuje 19,6% firm, rezygnację z już rozpoczętych 11% pochodzi z serwisu Inwestycje.pl.