Wiceprezes Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oddaliła wniosek Polski o uchylenie postanowienia z 14 lipca 2021 r., którym nakazano natychmiastowe zawieszenie stosowania przepisów krajowych dotyczących właściwości Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego do czasu rozpatrzenia skargi złożonej przez Komisję Europejską, podał Trybunał.
Skarga Komisji, wniesiona w kwietniu br. dotyczy przepisów nowelizacji ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 14 lutego 2021 r. Komisja podnosi, że na mocy nowelizacji zakazano polskim sądom badania czy został spełniony wymóg niezawisłości i bezstronności sędziów.
Ponadto kwestionuje przepisy ustanawiające wyłączną właściwość Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego do rozpoznawania zarzutów i zagadnień dotyczących braku niezależności sądu lub braku niezawisłości sędziego, a także powierzenie Izbie Dyscyplinarnej, której niezawisłość i bezstronność – jej zdaniem – nie są zagwarantowane, właściwość do orzekania w sprawach dotyczących statusu sędziów i asesorów sądowych oraz pełnienia przez nich urzędu.
W oczekiwaniu na wyrok w sprawie C-204/21 Komisja wystąpiła do Trybunału z wnioskiem o zarządzenie wobec Polski środków tymczasowych, w tym m.in. zawieszenia stosowania przepisów dot. Izby Dyscyplinarnej oraz przepisów dot. badania niezawisłości sędziego i niezależności sądu.
Wiceprezes Trybunału Rosario Silva de Lapuerta postanowieniem z 14 lipca 2021 r. uwzględniła wszystkie środki tymczasowe, wnioskowane przez Komisję i zobowiązała Polskę do natychmiastowego zawieszenia stosowania przepisów krajowych dot. uprawnień Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego do czasu wydania wyroku.
Polska wniosła do TSUE o uchylenie postanowienia w sprawie środków tymczasowych i przekazania sprawy do rozpoznania przez Wielką Izbę. Wskazywała we wniosku na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 14 lipca 2021 r.orzekł, że postanowienie z dnia 14 lipca 2021 r. jest sprzeczne z polskim porządkiem konstytucyjnym.
Komisja natomiast, uznawszy, że Polska nie zastosowała się do obowiązków nałożonych na nią na mocy postanowienia dot. środków tymczasowych, 7 września 2021 r., zwróciła się do Trybunału o nałożenie na Polskę dziennej kary pieniężnej, by nakłonić do jak najszybszego zastosowania środków tymczasowych.
Wczoraj wiceprezes TSUE Rosario Silva de Lapuerta oddaliła złożony przez Polskę wniosek. Podkreśliła, że zgodnie z regulaminem postępowania wiceprezes Trybunału orzeka samodzielnie w przedmiocie wniosków o zawieszenie wykonania aktu lub o zastosowanie innych środków tymczasowych albo natychmiast przekazuje wniosek Trybunałowi.
„W rezultacie wiceprezesowi Trybunału przysługuje właściwość do orzekania w sprawie wszelkich wniosków w przedmiocie środków tymczasowych szczególne okoliczności uzna on, że dany wniosek wymaga przekazania go składowi orzekającemu, do przekazania takiego wniosku Trybunałowi. Wynika z tego, że to wyłącznie do wiceprezesa Trybunału należy dokonanie w każdym konkretnym przypadku oceny tego, czy złożone do niego wnioski w przedmiocie środków tymczasowych wymagają przekazania ich Trybunałowi w celu przydzielenia ich składowi orzekającemu” – czytamy w komunikacie.
Wiceprezes TSUE odniosła się także do argumentu dotyczącego zmiany okoliczności sprawy w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że postanowienie Trybunału jest sprzeczne z polskim porządkiem konstytucyjnym. Przypomniała, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału zasada pierwszeństwa prawa Unii ustanawia prymat prawa Unii nad prawem państw członkowskich.
„Zasada ta nakłada zatem na wszystkie organy państw członkowskich obowiązek zapewnienia pełnej skuteczności różnych norm prawa Unii, a prawo państw członkowskich nie może mieć wpływu na skuteczność przyznaną tym różnym normom w obrębie terytorium tych państw” – czytamy w komunikacie.
Wiceprezes powołała się na art. 19 ust. 1 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej, zgodnie z którym każde państwo członkowskie powinno zapewnić w szczególności, by organy należące – jako „sądy” w rozumieniu prawa Unii – do systemu środków odwoławczych w dziedzinach objętych prawem Unii i mogące w związku z tym rozstrzygać o stosowaniu lub wykładni prawa Unii odpowiadały wymogom skutecznej ochrony sądowej.
„Postanowienie to nakłada zatem na państwa członkowskie jasny i precyzyjny obowiązek osiągnięcia rezultatu, który jest bezwarunkowy, jeśli chodzi o wymogi, jakie muszą spełniać sądy, do których należy dokonywanie wykładni i stosowanie prawa Unii. I tak, chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich należy do kompetencji tych ostatnich, to przy wykonywaniu tej kompetencji państwa członkowskie mają obowiązek dotrzymywać zobowiązań wynikających dla nich z art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE” – czytamy także.
Zdaniem wiceprezes, przepisy krajowe dotyczące organizacji wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich mogą być przedmiotem kontroli w świetle art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w ramach skargi o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, a w konsekwencji także środków tymczasowych związanych także z zawieszeniem stosowania tych przepisów.
„Okoliczność, że krajowy trybunał konstytucyjny stwierdza, iż takie środki są sprzeczne z porządkiem konstytucyjnym danego państwa członkowskiego, w żaden sposób nie wpływa na powyższą ocenę. Zgodnie bowiem z zasadą pierwszeństwa prawa Unii okoliczność, że państwo członkowskie powołuje się na przepisy prawa krajowego, nawet jeśli są one rangi konstytucyjnej, nie może naruszać jedności i skuteczności prawa Unii” – podsumowała wiceprezes TSUE.
Źródło: ISBnews
Artykuł TSUE oddala wniosek o uchylenia postanowienia ws. zawieszenia Izby Dyscyplin. SN pochodzi z serwisu Inwestycje.pl.